Wszystko co musisz wiedzieć o założeniu stowarzyszenia zwykłego.
Pliki do pobrania:
Wniosek o wpis do ewidencji stowarzyszeń zwykłych
Stowarzyszenie zwykłe - podstawowe informacje
Działanie stowarzyszenia reguluje ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach. Nowelizacja ustawy z dnia 20 maja 2016 r. zmniejsza liczbę wymaganych członków założycieli z 7 do 3. Stowarzyszenie takie rejestruje się w ewidencji stowarzyszeń zwykłych prowadzonych przez starostę. Stowarzyszenie zwykłe nie ma osobowości prawnej: jest tzw. „ułomną osobą prawną”.
Nowelizacja ustawy Prawo o stowarzyszeniach z dnia 20 maja 2016 r.
20 maja 2016 r. weszła w życie nowelizacja ustawy - Prawo o stowarzyszeniach. Wprowadziła ona ważne zmiany dotyczące stowarzyszeń zwykłych. Ułomna osobowość prawna (której wcześniej były pozbawione) daje im nowe uprawnienia, w tym możliwość korzystania z wielu źródeł finansowania ich działań.
Ponadto mogą one we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania (to pozwoli im np. wynająć siedzibę, ale też podpisać umowę o realizację zadania publicznego). Od momentu nowelizacji mają również możliwość pozywać lub być pozywane (czyli odzyskują zdolność sądową).
Nadal mogą zbierać składki, ale nie tylko. Swoje pomysły sfinansują również z darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej. Od tej pory mogą ubiegać się również o dotacje. Mogą też uzyskać status organizacji pożytku publicznego i zbierać1 procent. Jeśli zechcą, mogą powoływać zarządy i organy kontroli wewnętrzne.
UWAGA !!!
Opisane powyżej zasady są zgodne z nowymi regulacjami. Jeśli stowarzyszenie zostało założone przed tą datą nowelizacji ( 20 maja 2016) może dostosować się do nowych przepisów i korzystać z szerszych możliwości działania( zarejestrować się w nowej ewidencji stowarzyszeń zwykłych). Ma na to czas do 20 maja 2018 r. (dwa lata).
WAŻNE - do czasu dostosowania się do nowych przepisów stowarzyszenie zwykłe działa
na "starych" zasadach.
Jak założyć stowarzyszenie zwykłe?
Założyciele, czyli co najmniej 3 osoby, zbierają się na spotkaniu (zebraniu) i decydują:
- o założeniu stowarzyszenia zwykłego
- o przyjęciu regulaminu
- o wyborze przedstawiciela
Fakultatywnie ( jeżeli zawarte zostało to w regulaminie) na spotkaniu założycielskim można podjąć uchwały :
- o powołaniu komisji rewizyjnej
- o powołaniu zarządu
Regulamin
Najważniejszym dokumentem wewnętrznym stowarzyszenia zwykłego jest regulamin. Pełni on rolę podobną, jak statut dla stowarzyszenia rejestrowego. Minimalny zakres informacji jakie powinien zawierać regulamin, określony został w art. 40 ust.2 ustawy Prawo
o stowarzyszeniach. Zgodnie z jego treścią, regulamin powinien zawierać co najmniej informacje:
1) o nazwie,
2) o celach i środkach działania,
3) o terenie działania i siedzibie,
4) o sposobie nabycia i utraty członkostwa,
5) o zasadach wyboru przedstawiciela lub zarządu,
6) o zasadach zmiany regulaminu,
7) o zasadach rozwiązywania stowarzyszenia zwykłego,
8) o potencjalne źródła finansowania ( nie wynika to wprost z przepisu, jednakże zalecanym jest zawarcie takich informacji w regulaminie),
9) o powołaniu komisji rewizyjnej ( tryb powołania, zasady działania) (fakultatywnie).
Jakie dokumenty należy złożyć do starostwa, by zarejestrować stowarzyszenie zwykłe?
- Wniosek o wpisanie do ewidencji stowarzyszeń zawierający:
- datę jego sporządzenia,
- nazwa urzędu (Starostwo Powiatowe w Kutnie),
- adres siedziby stowarzyszenia,
- podpis przedstawiciela albo wszystkich członków zarządu.
- Regulamin działalności.
- Protokół, dokument z zebrania założycielskiego, zawierający:
- informację o założeniu stowarzyszenia,
- informację o przyjęciu regulaminu stowarzyszenia,
- informację o wyborze przedstawiciela albo wyborze zarządu stowarzyszenia zwykłego.
UWAGA!!!! W praktyce najlepiej, by decyzje te miały postać uchwały. Wszystkie dokumenty( uchwały i protokół) powinny być podpisane przez przewodniczącego
i protokolanta. W przypadku braku takich osób, warto aby pod dokumentami swój podpis złożyli wszyscy uczestnicy zebrania.
- Listę założycieli zawierającą:
- imiona i nazwiska,
- daty i miejsca urodzenia,
- adresy,
- własnoręczne podpisy,
- pesele.
UWAGA!!!
Dobrze, by na początku listy było oświadczenie o spełnianiu warunków ustawowych przez poszczególnych członków (osoba fizyczna, niepozbawiona praw publicznych)
- Dane przedstawiciela albo członków zarządu;
- imię i nazwisko
- adres zamieszkania
- pesel.
6. Adres siedziby ( najlepiej zawarty w uchwale o założeniu stowarzyszenia zwykłego bądź protokole)
Jak przebiega procedura rejestracji stowarzyszenia zwykłego?
Rejestracja stowarzyszenia zwykłego polega na wpisaniu go do ewidencji stowarzyszeń zwykłych prowadzonej w danym starostwie/urzędzie miasta. Zasady wpisu do ewidencji określone zostały w ustawie Prawo o stowarzyszeniach i w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 2 maja 2016 r. w sprawie prowadzenia ewidencji stowarzyszeń zwykłych, jej wzoru oraz szczegółowej treści wpisów.
Starosta po otrzymaniu wszystkich wymaganych dokumentów bada, czy są one poprawne pod względem formalnym, czy regulamin jest zgodny z przepisami prawa oraz czy założyciele spełniają wymogi określone w ustawie Prawo o stowarzyszeniach.
Jeśli starosta nie ma uwag i zastrzeżeń wobec celu powstania stowarzyszenia ani wobec złożonych dokumentów, wpisuje stowarzyszenie zwykłe do ewidencji. Ma na to 7 dni od terminu wpłynięcia dokumentów (art. 40a ust. 2). W razie wątpliwości, braków
w dokumentach starosta może wezwać stowarzyszenie (przedstawiciela lub zarząd składający wniosek) o uzupełnienie braków. Stowarzyszenie zwykłe ma 14 dni na zastosowanie się
do wezwania. Jeśli tego nie zrobi w określonym terminie, wniosek nie będzie rozpatrywany (jest bezskuteczny - art. 40a ust. 3).
Stowarzyszenie (przedstawiciel lub zarząd) dostaje "bezzwłocznie" informację od starosty
o wpisie bądź jego braku. Jeśli starosta nie zarejestruje stowarzyszenia w ciągu 7 dni
(od wpłynięcia wniosku albo jego uzupełnienia), przedstawiciel lub zarząd ma prawo
do zaskarżenia tej decyzji do sądu administracyjnego (skarga na bezczynność - art. 40a
ust. 5 i 6).
Starosta może wnieść do sądu wniosek o zakaz założenia stowarzyszenia zwykłego. Sąd może zakazać, jeśli jego zdaniem nie spełnia ono warunków określonych w przepisach prawa. (art. 41)
REGON, NIP, KONTO BANKOWE
REGON
Po uzyskaniu wpisu do ewidencji stowarzyszeń zwykłych, organizacja powinna dopełnić wszelkich procedur zmierzających do nadania indywidualnego numeru REGON i NIP.
W celu uzyskaniu nr REGON, należy zgłosić się do Urzędu Statystycznego właściwego
dla siedziby stowarzyszenia. Niezbędnym będzie wypełnienie formularza RG-OP. Jest on dostępny pod adresem http://bip.stat.gov.pl/dzialalnosc-statystyki-publicznej/rejestr-regon/formularze-regon-papierowe/ .
UWAGA!!!
Wypełniony formularz RG-OP można złożyć w urzędzie statystycznym, co skutkuje automatycznym nadaniem nr REGON w tym samym dniu. Wniosek z wypełnionym formularzem można dostarczyć również za pośrednictwem poczty. W tym przypadku REGON nadawany jest w terminie 7 dni od doręczenia wypełnionego formularza do GUS.
NIP
Po otrzymaniu numeru REGON, musimy wystąpić do właściwego ze względu na siedzibę Urzędu Skarbowego o nadanie numeru identyfikacji podatkowej (NIP). Uzyskanie NIP jest obowiązkiem każdego stowarzyszenia zwykłego, wynikającym z ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Niezbędnym jest wypełnienie formularza- NIP 2. Dostępny jest on pod adresem http://poradnik.ngo.pl/formularz-NIP2.
Konto Bankowe
Posiadanie konta bankowego nie jest obowiązkiem stowarzyszenia. W praktyce jednak jego posiadanie może okazać się niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizacji.
Nadzór
Nadzór nad stowarzyszeniami rejestrowanymi i zwykłymi pełni właściwy ze względu
na siedzibę stowarzyszenia starosta powiatu. Nadzoruje on działalność organizacji w zakresie zgodności z przepisami prawa i statutu. W ramach swych kompetencji może on zażądać
od przedstawicieli stowarzyszenia:
- przedstawienia we właściwym czasie odpisów uchwał,
- niezbędnych wyjaśnień od władz stowarzyszenia.
W razie niezastosowania się stowarzyszenia do wyżej wymienionych żądań, starosta może złożyć do sądu wniosek o wymierzenie grzywny w wysokości do 5000 zł.